Węgry to obok Austrii i czeskich Moraw najbliżej nas położony kraj winiarski. Pierwsze winnice nad Dunajem zakładali już w IV wieku naszej ery Rzymianie, w czasach gdy prowincja ta nazywana była Pannonią. Prawdziwy rozwój uprawy winorośli na Węgrzech przypada jednak na czasy średniowiecza, kiedy to wraz z przyjęciem przez Madziarów chrześcijaństwa nad Cisą i Dunajem pojawili się zakonnicy i zapoczątkowali na szeroką skalę uprawę winorośli. Z Francji przybyli cystersi, a z Włoch benedyktyni, którzy osiedlili się w istniejącym do dziś opactwie Pannonhalma. To tutaj jest produkowane m.in. sauvignon blanc czy pinot noir. Na rozwój i charakter węgierskich win spory wpływ miała burzliwa historia tego regionu. Uciekający przed Turkami Serbowie przywieźli ze sobą odmianę kadarka, w Bułgarii zwaną gamzą. Osiedlający się na południu Szwabowie wprowadzili bardziej rozwiniętą i kontrolowaną gospodarkę rolną, a polscy kupcy rozsławili tokajskie wina na całym świecie.
Dobre wino dla Węgrów było tak istotnym elementem życia, że nawet trwająca ponad sto lat turecka okupacja i okres socjalizmu nie zaszkodziły tutejszym uprawom. Dzisiaj Węgry są jednym z najdynamiczniej rozwijających się krajów winiarskich Europy. Na Węgrzech znajdują się aż 22 regiony winiarskie – stąd to nic dziwnego, że w tym pięknym kraju kwitnie turystyka winiarska. Spośród wspomnianych regionów uprawy winnej latorośli najbardziej znanymi są Tokaj i Eger. Ten pierwszy słynie z wyjątkowych białych win słodkich, uznawanych za najlepsze na świecie. Swego czasu Król Ludzik XIV określił Tokaj jako wino królów – pomimo upływu lat, niepowtarzalny smak wina Tokaj nadal jest godny królewskiego podniebienia. Król win swój niepowtarzalny smak zawdzięczają wyjątkowemu mikroklimatowi, w którym rozwijać się może szlachetna pleśń Botrytis cinerea.
Większość wina produkowanego na Węgrzech jest spożywana przez samych Węgrów. Warto wspomnieć także o drewnie dębowym, z którego powstają beczki. Każdy węgierski winiarz (i nie tylko) wie, że beczki do win produkowane z węgierskiego drewna dębowego łagodzą intensywność smaku win (nie tylko węgierskich). W dębowych beczkach z węgierskiego drewna chętnie korzystają także inni winiarze w Europie.
Położony u podnóża Gór Bukowych Eger do niedawna uznawany był za najważniejszy węgierski region winiarski specjalizujący się w produkcji win czerwonych. Region zasłynął kupażowanym winem egri bikavér, z którego powstaniem wiąże się legenda o bohaterskiej obronie egerskiego zamku przed najazdem Imperium Osmańskiego. Dziś prym wśród czerwonych win wiodą te powstające w położonym na samym południu kraju regionie Villány. To tutaj obok klasycznych węgierskich odmian, jakimi są kékfrankos i kékoportó, rodzą się najlepsze winogrona europejskich odmian cabernet franc, syrah, merlot, czy cabernet sauvignon. Wymieniając regiony słynące z win czerwonych, nie można zapomnieć o Szekszárdzie. To tutaj rodzi się druga po egerskiej bycza krew – szekszárdi bikavér.
Węgry to także kraj wyśmienitych win białych, tak bardzo uwielbianych przez turystów. Te najlepiej udają się w pokrytej uśpionymi wulkanami krainie na północ od Balatonu. Nad samym jeziorem uprawia się winorośl na bazaltowych stokach wygasłego wulkanu Badacsony. To tu można spotkać endemiczną odmianę winogron kéknyelű, z której powstają niezwykle esencjonalne i długowieczne wina, porównywalne z najlepszymi rieslingami znad Renu i Mozeli. Nieco dalej na północ spotkamy kolejne wulkaniczne wzgórze – Somló. Tutaj także spośród wielu białych odmian wyróżnia się endemiczny szczep juhfark. Jeszcze dalej na północ, nieopodal granicy słowackiej i austriackiej spotkamy niewielki, ale bardzo znaczący i historyczny region Pannonhalma, którego centrum stanowi założone ponad tysiąc lat temu benedyktyńskie opactwo. Do dziś na klasztornych ziemiach uprawiana jest winna latorośl, a w wydrążonych we wzgórzu piwnicach przechowywane są beczki z dojrzewającym winem.
To właśnie w tym regionie powstają najbardziej znane słodkie białe wina na świecie. Nazwa tego regionu pochodzi od miasta Tokaj. Wino produkowane w tym regionie jest znane od wieków. Tokaj Aszú pozyskiwane jest z lokalnej odmiany furmint. Swój smak wina zawdzięczają szlachetnej pleśni, dzięki której grona dają niezwykle słodki i aromatyczny smak. Powstawaniu szlachetnej pleśni sprzyja mikroklimat, na który składają się rzeki, które w połączeniu z promieniami słońca i wiatrem stwarzają idealne warunki do powstawania tych niezwykle popularnych słodkich win. Popularność win tokajskich Węgrzy zawdzięczają m.in. Polakom, którzy swego czasu byli ich największym importerem.
Nie sposób tutaj nie wspomnieć o winiarni Götz Pincészet. Jest to rodzinna winnica, której celem jest produkowanie doskonałego wina, zachowując przy tym najwyższy standard na każdym etapie produkcji.
Omawiając winnice na Węgrzech, nie można pominąć wyjątkowego wydarzenia, jakim jest festiwal wina w Tokaju. To wyjątkowe wydarzenie, gdzie degustacja wina to prawdziwa przyjemność. W święto wina można również zwiedzać malownicze piwnice w winnicach pełne beczek tego wyjątkowego trunku.
Innym bardzo popularnym regionem winiarskim jest Balaton. Na enoturystów czeka tu mnóstwo atrakcji nie tylko winiarskich. Warto odwiedzić ten region z uwagi na słynne jezioro, które tworzy także niezwykły mikroklimat sprzyjający uprawie winorośli. Wulkaniczna gleba na południowych zboczach wzgórz, na których rosną winne krzewy sprawia, że wina, produkowane na Węgrzech mają wyjątkowy smak.
Wokół jeziora Balaton rozłożonych jest aż 5 apelacji:
Regiony wokół Balatonu charakteryzuje łagodny, kontynentalny klimat. Dzięki obecności jeziora nigdy nie jest tu za zimno lub za gorąco. Stwarza to doskonałe warunki do uprawy winorośli, z których powstaje najwyższej jakości czerwone wino. Bardzo dobry klimat sprawia, że winorośl uprawia tutaj niemal każdy rolnik.
Stolica kraju, Budapeszt, także otoczona jest winnicami. Najważniejsze z nich położone są na zachodnim brzegu Dunaju, w dzielnicy Budafok. Z dojrzewających tu winogron robi się doskonałe wina musujące wzorowane na francuskich szampanach. Tradycję ich produkcji zapoczątkował w XIX wieku powracający z Szampanii József Törley. To tutaj, w wybudowanym w dzielnicy Buda Zamku Królewskim każdego roku, we wrześniu odbywa się największa impreza w kraju, skupiająca miłośników wina z całej Europy. Podczas kilku jesiennych dni można tu degustować wina od ponad dwustu producentów. To także okazja do szkoleń enologicznych, degustacji komentowanych, a przede wszystkim osobistych spotkań z enologami i właścicielami winnic.
W Budapeszcie koniecznie należy pamiętać o tamtejszych salach koncertowych i pięknej budapesztańskiej Operze Państwowej, w której wystawiane są dzieła najznamienitszych europejskich kompozytorów. Podczas każdego ze spektakli można spróbować tokaju lub musującego wina z piwnic Törleya.
Odwiedzając Budapeszt, będziecie mieli okazję spróbować nie tylko węgierskiego wina, ale także przekonać się o dużej różnorodności winiarni. Są tutaj zarówno bardzo drogie winnice, jak i swojskie rodzinne winnice dla miejscowej ludności. Winobranie jest momentem, kiedy cała społeczność zbiera się razem, aby uczestniczyć w zbieraniu winogron i organizować degustacje nowego wina. Wizyta w winnicy i przejazd przez malownicze krajobrazy Węgier będzie wspaniałym wspomnieniem na długie lata.
Jesteśmy zrzeszeni w Krakowskiej Izbie Turystyki