Serce winiarskiego świata bije w Europie. Do najpopularniejszych krajów winiarskich zaliczamy przede wszystkim Włochy, Francję i Hiszpanię. Kraj nad Wisłą nie jest kojarzony z produkcją wina, a przynajmniej nie w takim stopniu jak wcześniej wymienione państwa. Trudno się temu dziwić – duża zmienność pogody, stosunkowo niskie nasłonecznienie, niższe średnie temperatury powietrza niż w krajach śródziemnomorskich oraz ryzyko wystąpienia wiosennych przymrozków stanowią prawdziwe utrudnienia przy uprawie winorośli. Jednak pomimo tego w Polsce nie brakuje śmiałków, którzy podjęli się prowadzenia winnicy i produkcji wina. W poniższym artykule prezentujemy najpopularniejsze i najciekawsze polskie winnice. Zapraszamy do lektury!

Prowadzenie winnicy i produkcja wina – działalność coraz bardziej popularna w Polsce

Winnice w Polsce i produkcja wina to tematy, które warto podejmować. Jeśli ktoś uważa, że to nisza lub hobby jedynie dla nielicznych miłośników wina – jest w błędzie. Prawdą jest, że profesjonalnym prowadzeniem winnicy oraz produkcją wina w naszym kraju interesuje się coraz więcej osób.
Na znaczeniu zyskuje także enoturystyka (turystyka winiarska), którą śmiało możemy nazwać jedną z najintensywniej rozwijających się gałęzi turystyki w dzisiejszych czasach. Ludzie z całego świata chętnie odwiedzają miejsca uprawy winorośli. Są zafascynowani poznawaniem regionów winiarskich. Chłoną informacje o dziejach i kulturze. Nie inaczej jest w Polsce – polskie wino ma wielu fanów.

Polskie winnice w niczym nie odbiegają od tych włoskich, francuskich czy hiszpańskich. Gdyby tak było, nie przyciągałyby do siebie zagranicznych turystów. A zdecydowanie wzbudzają zainteresowanie – świetnie promują się i w kraju, i poza jego granicami. Zwiedzanie winnic połączone z degustacją wina to atrakcja, której nie sposób sobie odmówić. To połączenie przyjemnego z pożytecznym, biorąc pod uwagę, że jednocześnie pogłębiamy wiedzę o regionie i fundujemy ucztę podniebieniu. Najpopularniejsze winnice w Polsce znajdziemy m.in. w Małopolsce, na Podkarpaciu oraz na Dolnym Śląsku. Każda ma swój absolutnie niepowtarzalny klimat.

Winnice w Regionie Małopolskim

To właśnie w Regionie Małopolskim przed wiekami zaczęła się historia wina w Polsce. Na zboczach Wawelu odkryto najstarsze ślady uprawy winorośli (datowane na połowę X wieku). Obecnie w Małopolsce istnieje całkiem sporo większych i mniejszych winnic. Ludzie decydują się na prowadzenie tego typu działalności m.in. ze względu na dogodny dla rolnictwa klimat oraz rędziny (gleby zasobne w wapń i próchnicę). Najpopularniejszymi winnicami są Winnica Wieliczka, Winnica Srebrna Góra, Winnica Kresy oraz Winnica Jura.

Winnica Wieliczka

Winnica Wieliczka znana jest z biodynamicznej produkcji wysokiej jakości win. Jest prowadzona bez chemii powszechnie stosowanej w rolnictwie konwencjonalnym, za to z pokorą i szacunkiem wobec natury. Znajdziemy ją na wzgórzu nad kopalnią soli, co czyni zwiedzanie jeszcze bardziej atrakcyjnym. W Winnicy Wieliczka powstają znakomite wina z odmian Vitis vinifera takich jak chardonnay, riesling, merlot, pinot noir i sauvignon blanc.

Winnica Srebrna Góra

Kolejną wartą przedstawienia winnicą z Regionu Małopolskiego, a konkretniej z południowej części Krakowa, jest położona niedaleko Klasztoru Kamedułów na Bielanach Winnica Srebrna Góra. To jedna z największych polskich winnic, której dużym atutem jest świetna ekspozycja stoków i naturalna osłona w postaci Lasu Wolskiego. Najbardziej znanymi szczepami uprawianymi w tutejszej winnicy są: pinot gris, chardonnay, riesling, gewürztraminer, zweigelt, regent, pinot noir i seyval blanc. Co roku powstaje tam także młode wino (tzw. świętomarcińskie), przygotowane z myślą o tradycji jego spożywania ku czci Świętego Marcina, patrona właścicieli winnic.

Winnica Jura

Właściciele Winnicy Jura wytwarzają wina ekologicznie, zgodnie z naturą. Można nazwać to miejsce wielozadaniowym, wszak daje ono możliwość nie tylko zwiedzania i degustacji dla osób indywidualnych i małych grup, ale także organizacji ślubów i eventów firmowych. Ktokolwiek szuka pięknych widoków i nowoczesnej architektury, z pewnością pokocha Winnicę Jurę.

Winnica Zagrabie

W Winnicy Zagrabie również można spróbować win, kupić te, które najbardziej odpowiadają naszym kubkom smakowym, czy też zorganizować imprezę. Winnica Zagrabie jest miejscem przyjaznym zwierzętom i dostosowanym do potrzeb odwiedzających z niepełnosprawnościami. W tej winnicy tworzone są wina ze szczepów bianca, muscaris, johanniter, regent, seyval blanc, rondo i sibera.

Region Małopolski – Jura Krakowsko-Częstochowska

Znakomite polskie wina produkowane są także w winnicach położonych na terenie Jury Krakowsko-Częstochowskiej. Ten niezwykle urozmaicony krajobrazowo region może poszczycić się wieloma idealnymi lokalizacjami winnic.

Winnica Krokoszówka-Górska

W niewielkiej miejscowości Smardzowice znajdziemy Winnicę Krokoszówka-Górska. Można stwierdzić, że powstała w idealnym miejscu – wszędzie są łagodne stoki, gleba jest doskonała, i dodatkowo Jura Krakowsko-Częstochowska znajduje się na tyle blisko, że krzewy winorośli rosną na skałach wapiennych. Wszystko to ma korzystny wpływ na aromat uprawianych winogron i na finalną jakość wina.

Winnica Kresy

Kolejną winnicą położoną na terenie Jury Krakowsko-Częstochowskiej, a konkretnie na jej południowym krańcu, mniej niż 20 km na północ od Krakowa, jest Winnica Kresy. Odwiedzający zobaczyć mogą półtorahektarową winnicę, piwnicę, winiarnię, salę do degustacji win, salą gościnną, duży ogród… Z pewnością jest to miejsce, w którym można wypocząć.

Winnica Przybysławice

Winnica Przybysławice to fenomen wśród polskich winnic. Niedługo po wejściu win na rynek, zainteresowali się nią krytycy winiarscy i sommelierzy. Od początku chwalono jakość, charakter win oraz unikatowe etykiety. Założyciel dopracował wszystko w każdym calu, mając zaledwie 0,5 hektara upraw winorośli i produkując wina w niewielkich partiach.

Region Dolny Śląsk

Dolny Śląsk to jeden z najszybciej rozwijających się regionów, jeśli chodzi o winnice. Więcej zarejestrowanych winnic jest jedynie w Małopolsce. Nie sposób wspomnieć o wszystkich kilkudziesięciu winnicach, dlatego pokrótce opowiemy o Winnicy Wzgórz Trzebnickich, Winnicy 55-100, Winnicy Silesian oraz Winnicy Jaworek.

Winnica Wzgórz Trzebnickich

Według danych historycznych, Pasmo Wzgórz Trzebnickich jest najstarszym udokumentowanym miejscem uprawy winorośli w Polsce. Obecna Winnica Wzgórz Trzebnickich pozwala tworzyć wyjątkowe wina, przede wszystkim dzięki lessowej glebie, na której się znajduje. Takie podłoże nie potrzebuje intensywnego nawożenia. Samo w sobie jest szczególnie urodzajne. Jakie odmiany są uprawiane w Winnicy Wzgórz Trzebnickich? Białe: gewürztraminer, pinot gris, riesling oraz czerwone: cabernet sauvignon, pinot noir, rondo i regent.

Winnica 55-100

Kolejną winnicą jest Winnica 55-100. Jej młodzi założyciele sami podróżowali kiedyś po świecie, podążając szlakiem winnic i tradycji kulinarnych odwiedzanych miejsc. Z radością odkrywali smaki, by później (z jeszcze większą radością) tworzyć własne, nietuzinkowe wina. W swojej winnicy uprawiają głównie odmiany muscaris, solaris i regent.

Winnica Silesian

Winnica Silesian to jedno z najlepszych, największych i najbardziej rozpoznawalnych przedsięwzięć winiarskich w Polsce. Łupkowe gleby zapewniają winom mineralność, dzięki której wina zyskują rys szlachetności. W Winnicy Silesian produkuje się dwanaście różnych win. Dodatkową atrakcją są pikniki – wiosną i latem organizowanych jest ich po kilka

Winnica Jaworek

Główna siedziba Winnicy Jaworek znajduje się w Miękini pod Środą Śląską, ok. 40 minut od Wrocławia. Znajduje się tu hotel i restauracja. Kolejne winnice należące do rodziny Jaworek powstały w niedalekim Wińsku. Winnica Jaworek od 2001 roku produkuje wina w różnych stylach – stawia się tu na ręczny zbiór i dojrzewanie win w beczkach. Tutejsze wina powstają z następujących odmian: riesling, chardonnay, pinot gris, pinot noir, regent, solaris, cabernet dorsa, monarch oraz merlot.

Region Lubuski

Jak już wiemy, nie musimy odwiedzać innych krajów, aby uprawiać enoturystykę. Turystyka winiarska ma się w Polsce bardzo dobrze. Dotyczy to nie tylko Małopolski i Dolnego Śląska, ale też Ziemi Lubuskiej – zdecydowanie warte zwiedzenia są Winnica Miłosz, Winnica Stara Winna Góra oraz Winnica St. Vincent. Zielona Góra z organizowanym od lat Świętem Winobrania i tradycjami upraw sięgającymi XIII wieku to bardzo ważne miejsce na mapie polskiego wina. Aby połączyć ze sobą atrakcje związane z lubuskim winiarstwem, stworzono Lubuski Szlak Wina i Miodu.

Winnica Miłosz

Winnicę Miłosz najłatwiej opisać w liczbach – to 16 lat doświadczenia, ponad 35 tysięcy krzewów winnych, 6 hektarów winnic i aż 20 szczepów. To stare krzewy odmian takich jak traminer, pinot noir, pinot gris i karmazyn, ale także nowsze szczepy: devin, zweigelt, dornfelder i alibernet. Prowadzona jest przez uznanego winiarza i … pisarza Krzysztofa Fedorowicza. Jego książka “Zaświaty” nominowana była do nagrody literackiej NIKE.

Winnica Stara Winna Góra

Ziemia Lubuska może pochwalić się winnicą o wdzięcznej nazwie Stara Winna Góra. Jest to miejsce z klimatem i historią, powstałe w 1997 roku. Na miejscu znajduje się Winny Dworek z zapleczem restauracyjnym i hotelowym. Dla osób podróżujących po Polsce, a w szczególności dla miłośników wina, to miejsce powinno być obowiązkowym punktem na mapie. Jeśli chodzi o wina, powstają one ze szczepów riesling, regent, pinot gris, pinot noir, traminer, saphira.

Winnica St. Vincent

Winnica Saint Vincent jest częścią dużego przedsiębiorstwa rolnego położonego we wsi Borów. Winnica zajmuje obszar ponad sześciu hektarów i znana jest z aromatycznych win z odmian gewürztraminer i muscat ottonel.

Podkarpacie

Teren województwa podkarpackiego może się poszczycić prężnie rozwijającą się od lat 90. produkcją wina, jak i enoturystyką. To tutaj, w Jaśle, odbywają się Międzynarodowe Dni Wina organizowane co roku w ostatni weekend sierpnia. Warte odwiedzenia winnice to m.in.: Winnica Widokowa, Winnica Jasiel, Winnica Zamkowa oraz Winnica Golesz.

Winnica Widokowa

Winnica Widokowa w Komborni nie bez powodu została nazwana właśnie w ten sposób – odwiedzając ją i zasiadając na tarasie nad winnymi krzewami, można obserwować ponad sto kilometrów horyzontu! Widok na Beskid Niski i Bieszczady zachwyca każdego. Ponadto, w Winnicy Widokowej odbywają się degustacje, podczas których spróbować można nie tylko wyśmienitego wina, ale także regionalnych serów oraz czekolady z Pijalni Czekolady M. Pelczar Chocolatier w Korczynie – największej pijalni czekolady w Polsce i Europie. Zwiedzanie winnicy połączone z degustacją na świeżym powietrzu to strzał w dziesiątkę!

Winnica Golesz

Niezwykle atrakcyjnym elementem na mapie polskich winnic jest Jasielski Szlak Winny łączący ze sobą 16 winnic położonych w okolicach Jasła. Jedną z najbardziej znanych winnic na tym szlaku jest winnica Golesz położona w granicach administracyjnych Jasła. Jej nazwa wywodzi się od pobliskiego zamku, którego ruiny można oglądać na północ od winnicy. Winnica ta została założona już w 1982 roku. Znana jest ona m.in. z testowania rozmaitych odmian winorośli pod kątem ich adaptacji do polskich warunków, a jej właściciel Roman Myśliwiec jest cenionym propagatorem winiarstwa w Polsce.

Winnica Zamkowa

Przepięknie położona, może poszczycić się widokiem na malownicze ruiny pobliskiego zamku Kamieniec znanego ze sztuki “Zemsta” Aleksandra Fredry. Wytwarza się tu, prócz białych także wiele win czerwonych nagradzanych na międzynarodowych konkursach winiarskich. Winnica dysponuje dużą salą degustacyjną i ciekawym programem zwiedzania.

Region Północny – Winnica Turnau i Winnica Kojder

Winnica Turnau jest największą i najnowocześniejszą winnicą w Polce. Powstała w 2011 roku z inicjatywy rodziny Turnau – Zbigniewa i jego kuzyna, znanego muzyka Grzegorza Turnaów. Winnica położona jest w Dolinie Odry, na północ od Szczecina i obsadzona szczepami chardonnay, solaris, pinot noir, riesling, rondo, seyval blanc, cabernet i regent. Powstaje w niej także słodkie wino lodowe z owoców zmrożonych na krzewach. Wina Turnau są znane w całej Polsce a także eksportowane m.in. do Niemiec.

Również pod Szczecinem znajduje się Winnicą Kojder. To także rodzinne przedsięwzięcie prowadzone przez rodzeństwo – Annę i Artura Kojderów, którzy postawili na uprawę szczepów souvignier gris, solaris, muscaris, prior, johanniter, cabernet cortis. Winnica mieści się w Babinku, gdzie obok winnicy powstaje kompleks hotelowo-restauracyjny.

Region Dolnego Przełomu Wisły – Kazimierz Dolny

Winnica Kazimierskie Wzgórza oferuje atrakcyjny program degustacyjny 6×6, podczas którego uczestnicy zwiedzają winnicę, winiarnię, miejsce, gdzie wina dojrzewają w beczkach i próbują sześciu win oraz sześciu produktów regionalnych (m.in. konfitur, serów).

Winnicę Barczentewicz prowadzi wykształcony we Francji młody enolog Kamil Barczentewicz. Winnica znajduje się na stromym wapiennym wzgórzu w dorzeczu Wisły. Na jego szczyt dostać się można jedynie terenowymi autami. Zróżnicowane, mineralne gleby wpływają korzystnie na smak win ze szczepów blaufränkisch, chardonnay, gewürztraminer, pinot noir, pinot blanc i riesling. Winnica może się pochwalić dojrzewaniem win w betonowych jajach a także piękną salą degustacyjną.

Winnica Mickiewicz ulokowana na obrzeżach Opola Lubelskiego opiera swoją produkcję na szczepach: riesling, johanniter, solaris, muscaris, rondo, regent, hibernal, seyval blanc i traminer. Wina z tej winnicy zyskały niezwykłą rozpoznawalność także dzięki niepowtarzalnym etykietom z motywem kaloszy.

Z kolei właściciele Winnicy Widok Wojszyn znajdującej się na terenie Kazimierskiego Parku Krajobrazowego postawili na chardonnay i zweigelt. Z okien sali degustacyjnej rozciąga się przepiękny widok na Wisłę i zabytkowy Kazimierz Dolny.

Region Sandomierski

Winnica Płochockich powstała w 2006 roku. Z czasem powstała profesjonalna winiarnia i sala degustacyjna. W kolejnych latach winnica powiększała areał dosadzając nowe szczepy (obecnie jest ich ponad dwadzieścia). Wielokrotnie nagradzane wina, są zróżnicowane pod względem stylu. Można tu m.in. znaleźć wina wytwarzane starą, gruzińska metodą i wina pomarańczowe.

Winnica Nad Jarem to doskonały przykład na to, jak niespodziewanie można odkryć pasję i sposób na życie. Założyciele winnicy posadzili winną latorośl na działce, zakładając, że spędzanie tam czasu będzie dla nich odskocznią od pracy i codzienności. Jednak sukcesy pierwszych win z takich odmian jak regent, rondo czy zweigelt sprawiły, że postanowili stworzyć winiarnię z prawdziwego zdarzenia oraz pensjonat dla enoturystów.

Winnica Modła położona jest w większości na glebach lessowych. Ze względu na tak dobrą lokalizację zdecydowano się obsadzić ją w odmianami Vitis vinifera, tj. riesling, sauvignon blanc, chardonnay, bouvier, gewürztraminer, pinot gris, pinot noir, zweigelt, blaufränkisch, cabernet sauvignon i merlot.
Winnica Św. Jakuba jest wyjątkowym miejscem wśród polskich winnic. To niewielka, położona przy klasztorze dominikanów w Sandomierzu winnica jest kontynuacją tradycji winiarni przyklasztornych istniejących tu od XIII wieku. Od 2001 roku, kiedy to dominikanie na nowo przybyli do Sandomierza, trwały przygotowania do odnowienia winnicy w jej historycznym położeniu.

Ostatnią winnicą, o jakiej chcielibyśmy wspomnieć, jest Winnica Nadwiślańska, malowniczo położona w Górach Pieprzowych przy szlakach rowerowych, pieszych oraz w bliskiej okolicy rzeki. W 2017 roku posadzono sześć odmian winorośli: chardonnay, johanniter, hibernal, riesling, regent i cabernet cortis. W kolejnych latach winnica prężnie się rozwijała. Obecnie można winnicę zwiedzać, udać się na degustację na świeżym powietrzu i zachwycać się pięknem okolicy!

Najlepsze winnice w Polsce – podsumowanie

W Polsce zarejestrowanych jest blisko 500 winnic i wciąż powstają nowe. Wymienienie wszystkich w jednym artykule nie jest możliwe, ale warto pamiętać o tych wspomnianych wyżej: Wieliczka, Srebrna Góra, Jura i Zagrabie w Małopolsce; Krokoszówka-Górska, Kresy, Przybysławice w Małopolsce na terenie Jury Krakowsko-Częstochowskiej; Winnica Wzgórz Trzebnickich, 55-100, Silesian i Jaworek na Dolnym Śląsku; Miłosz, Stara Winna Góra, St. Vincent w Zielonej Górze; Winnica Widokowa, Jasiel, Zamkowa i Golesz na Podkarpaciu; Winnica Turnau i Kojder w Regionie Północnym; Kazimierskie Wzgórza, Barczentewicz, Mickiewicz i Widok Wojszyn w Regionie Dolnego Przełomu Wisły; Winnica Płochockich, Nad Jarem, Modła, Św. Jakuba i Nadwiślańska w Regionie Sandomierskim. Każda jest absolutnie wyjątkowa!