Podróże winiarskie do Włoch

Winnice we Włoszech – w poszukiwaniu najlepszych win

Włochy, obok Francji i Hiszpanii, to bez wątpienia najważniejszy kraj winiarski świata, słynący z jednych z najlepszych win. Włochy są jednym z największych producentów wina najlepszej jakości na świecie. Wskazuje na to już, chociażby fakt, że każdy z 21 regionów Italii jest jednocześnie regionem winiarskim. Italia to kraj o niezwykle fascynującej historii wina. Na Półwyspie Apenińskim wina powstawały na długo przed założeniem przez mitycznych Romulusa i Remusa Wiecznego Miasta. Na południu, Sycylii, Sardynii i w Apulii pierwsze winnice zakładali Grecy, zaś na północy i w słonecznej Toskanii wina robili już Etruskowie zamieszkujący okolice Volterry i Montepulciano.

W czasach antycznych rzymscy legioniści rozpowszechnili uprawę winnej latorośli w całej niemal Europie, przyczyniając się tym samym do propagowania produkcji wina. Za to tam, gdzie na początku naszej ery nie dotarły wojska cezarów, przybyli tysiąc lat później benedyktyni, którzy w całej chrześcijańskiej Europie zakładali klasztory, ale też otaczające je winnice.

Włochy są kolebką rozwijającej się przez niemal trzy tysiące lat cywilizacji, kultury i sztuki, w tym sztuki uprawy winorośli. To także niezwykle zróżnicowany kraj pod względem klimatu i geografii. Italia jest idealnym miejscem do produkcji zróżnicowanych win. Znajdziemy tu tereny wysokogórskich łańcuchów, które tworzą Alpy i Apeniny, krainy wulkanów, z których najbardziej znanymi są Etna i Wezuwiusz, jak i doliny rzek Tybr i Arno. Unikalnym miejscem w Italii jest dolina z miastem Aosta. Cechą wyróżniającą winnice tego regionu jest ich wysokie położenie. Plantacje znajdują się tam na wysokości około 1200 metrów n.p.m. Są to najwyżej położone plantacje w Europie. Plusem Włoch jest bez wątpienia zróżnicowanie klimatu, co sprawia, że włoskie wino jest tak odmienne, w zależności skąd pochodzi.

Niezwykle silny wpływ na klimat półwyspu mają oblewające go wody, wchodzące w skład Morza Śródziemnego – od zachodu morze Tyrreńskie, od południa Jońskie, a od zachodu Adriatyk. Te wszystkie czynniki, a także mnogość odmian winorośli, wpływają na bogactwo tutejszych win. Włochy jako największy na Świecie producent wina w swoich 21 regionach winiarskich potrafi wyprodukować średnio 50 milionów hektolitrów wina rocznie. Zróżnicowane regiony winiarskie Włoch cechujące się niezwykle różnorodnym mikroklimatem oferują całe spektrum win dla zaawansowanych amatorów wina, jak i tym najbardziej wymagających degustatorów. Multum regionów winiarskich sprawia, że każdy koneser może przebierać w aromatach wina.

Wina powstające w północnych regionach Włoch

Italia — znana z produkcji win — ma bardzo zróżnicowane regiony winiarskie. Najsłynniejszym regionem winiarskim Włoch jest Toskania, a w niej powstające między Florencją a Sieną chianti classico, rodzące się nieopodal Montalcino wino brunello oraz vino nobile z miasteczka Montepulciano. Wytwarza się tutaj także fantastyczne białe wina, na których czele stoi vernaccia z miasta San Gimignano, nazywanego przez wielu toskańskim Manhattanem. Jeśli mowa o winach Toskanii, nie należy zapominać o supertoskanach, które rodzą się w winnicach położonych nad brzegiem morza Tyrreńskiego w okolicach miasteczka Bolgheri oraz wyspy Elby. Winiarscy turyści uwielbiają tutjesze wina, ale również sery i toskańskie salami.

Toskania to region położony wzdłuż zachodniego wybrzeża Włoch znany także z wina Brunello di Montalcino, Vino Nobile di Montepulciano oraz z win Chianti, wytwarzanych z lokalnej odmiany Sangoviese.

Kolejnym ważnym miejscem na enologicznej mapie Włoch jest Piemont. Położony między Alpami a zatoką Genueńską region znany jest z dwóch apelacji – Barolo oraz Barbaresco. Te wybitne wina powstają wokół miast Alba i Asti. Warto wiedzieć, że Alba poza winem słynie także z wyśmienitych białych trufli oraz orzechów laskowych, z których powstaje… Nutella. Do innych ważnych szczepów należy lokalna odmiana piemonckiego nebbiolo — szczep chiavennasca, który uprawia się w Valtellina Superiore i Sforzato di Valtellina.

Centralnym punktem na mapie lokalnego winiarstwa północnego regionu Vento jest Wenecja, jednak dla miłośników wina dużo ważniejsza jest Werona. To miasto odwiedzane przez miłośników Szekspira, a także wielbicieli opery – pasjonatów nektaru Bachusa przyciąga przede wszystkim winami z rodziny valpolicella, w tym słynnym amarone della valpolicella.

Południowe regiony Italii

Nie należy jednak zapominać o południowych regionach półwyspu Apenińskiego, takich jak Apulia (Puglia) produkująca wina czerwone primitivo, Basilicata z aglianico czy Sycylia ze swoją sztandarową odmianą nero d’avola wytwarzana oryginalną metodą gotowania moszczu. Zdecydowanych w smaku win czerwonych najlepszych jakości spróbujemy w regionie Puglia, który wytwarza charakterystyczne Negroamaro. Różnorodność tutejszego winiarstwa pozwala organizować różnego rodzaju wydarzenia tematyczne.

Jednym z południowych regionów Włoch zasługującym na wyróżnienie jest Kampania. W tym pięknym regionie leżącym nad Morzem Tyrreńskim, który słynie z żyznych gleb wulkanicznych oraz zbawiennego wpływu morza na klimat znajdziemy szczepy jednoznacznie kojarzące się z tym miejscem. Są to szczepy czerwone aglianico oraz białe — falanghina.

W tym gronie nie mogło zabraknąć największego regionu winiarskiego Włoch — Sycylii. Z Sycylii pochodzą Nero d’Avola oraz Marsala — głównie słodkie białe wzmacniane wino.

Włochy środkowe

Centralna część Włoch to dominacja win czerwonych. Stolicę Italii winnice otaczają z każdej ze stron. Mimo iż region cechuje produkcja win czerwonych, to produkuje się tutaj głównie wina białe.

Także w Kampanii wokół Neapolu powstają doskonałe wina, coraz częściej pojawiające się w wytwornych restauracjach na całym świecie, zachwycając pasjonatów degustacją win.

Klimat panujący w regionie, którego stolicą jest Perugia, jest ojcem białego, jakościowego wina Orvieto wytwarzanego ze szczepów trebbiano, verdello i grechetto w większości tutejszych winnic.

Inne znane i ciekawe wina Włoch

Pamiętajmy, że Włochy to także wina musujące. Najsłynniejsze wina to powstające we Friuli wino regionalne prosecco, ale także musujące moscato z Piemontu, lambrusco z okolic Parmy i Bolonii oraz powstające na Sycylii słodkie musujące muskaty.

Na koniec, a raczej deser, wina słodkie – w tym marsala z okolic Trapani na Sycylii, vin santo z Toskanii oraz recioto della valpolicella z Wenecji Euganejskiej (Veneto) z okolic jeziora Garda.

Klasyfikacja win włoskich

Włoskie winiarstwo posiada ściśle określone reguły i normy. W apelacji zawarte są informacje takie jak:

• rejon, w którym wino zostało wyprodukowane,
• sposoby i warunki produkcji,
• wykorzystana technologia,
• szczep,
• jakość.

Oznaczenie klasyfikacji włoskich win:

• DOCG (wł. Denominazione di Origine Controllata e Garantita) – najwyższa klasa z pieczęcią rządową, podlegają wnikliwej analizie i degustacji komisyjnej;
• DOC (wł. Denominazione di Origine Cotrollata) – wyższa i najpowszechniejsza klasa;
• IGT (wł. Indicazione Geografica Tipica) – najciekawsze i najdroższe „wina domowe”;
• VdT (wł. Vino da Tavola) – najniższa klasa win, tzw. wina stołowe. Wino produkowane na terenie całych Włoch.

Wycieczka po winnicach Włoch

Dla każdego miłośnika wina, Włochy są obowiązkowym punktem na enoturystycznej mapie świata, a degustacja wina z tego regionu jest wręcz obowiązkiem. Wyjątkowe wina włoskie zachwycają. Poznaj ich historię „od drugiej strony”. Jedź z nami na wspaniałą podróż po Półwyspie Apenińskim. Poznawaj włoskie wino, regiony we Włoszech, gdzie powstaje, procesy i metody jego produkcji. Zwiedzaj miejscowe winiarnie, gdzie oferujemy degustację win. Spaceruj po niepowtarzalnych gajach oliwnych, zabytkowych piwnicach, zjedz pyszny obiad oparty o regionalne produkty, odwiedzaj z nami różnego rodzaju wydarzenia. Podróż do kolebki światowego winiarstwa daje niepowtarzalną możliwość przeżycia niezwykłej przygody z winem w roli głównej. Nasza wycieczka to nie tylko wino włoskie, ale także zwiedzanie i poznawanie historii tego wspaniałego kraju i jego tradycji, wspaniałe gaje oliwne, napoje spirytusowe, czy tradycyjne mocno zróżnicowane jedzenie. Każdy włoski region winiarski jest inny. Daj się oczarować ich niepowtarzalnym klimatem.