Podróże winiarskie do Włoch

Winnice we Włoszech

Włochy, obok Francji i Hiszpanii, to bez wątpienia najważniejszy kraj winiarski świata, słynący z jednych z najlepszych win. Włochy są jednym z największych producentów wina na świecie. Wskazuje na to już, chociażby fakt, że każdy z 21 regionów Italii jest jednocześnie regionem winiarskim. Italia to kraj o niezwykle fascynującej historii wina. Na Półwyspie Apenińskim wina powstawały na długo przed założeniem przez mitycznych Romulusa i Remusa Wiecznego Miasta. Na południu, Sycylii, Sardynii i w Apulii pierwsze winnice zakładali Grecy, zaś na północy i w słonecznej Toskanii wina robili już Etruskowie zamieszkujący okolice Volterry i Montepulciano.

W czasach antycznych rzymscy legioniści rozpowszechnili uprawę winnej latorośli w całej niemal Europie. Za to tam, gdzie na początku naszej ery nie dotarły wojska cezarów, przybyli tysiąc lat później benedyktyni, którzy w całej chrześcijańskiej Europie zakładali klasztory, ale też otaczające je winnice.

Włochy są kolebką rozwijającej się przez niemal trzy tysiące lat cywilizacji, kultury i sztuki, w tym sztuki uprawy winorośli. To także niezwykle zróżnicowany kraj pod względem klimatu i geografii. Italia jest idealnym miejscem do produkcji zróżnicowanych win. Znajdziemy tu tereny wysokogórskich łańcuchów, które tworzą Alpy i Apeniny, krainy wulkanów, z których najbardziej znanymi są Etna i Wezuwiusz, jak i doliny rzek Tybr i Arno. Unikalnym miejscem w Italii jest dolina z miastem Aosta. Cechą wyróżniającą winnice tego regionu jest ich wysokie położenie. Plantacje znajdują się tam na wysokości około 1200 metrów n.p.m. Są to najwyżej położone plantacje w Europie. Plusem Włoch jest bez wątpienia zróżnicowanie klimatu, co sprawia, że włoskie wino jest tak odmienne, w zależności skąd pochodzi.

Niezwykle silny wpływ na klimat półwyspu mają oblewające go wody, wchodzące w skład Morza Śródziemnego – od zachodu morze Tyrreńskie, od południa Jońskie, a od zachodu Adriatyk. Te wszystkie czynniki, a także mnogość odmian winorośli, wpływają na bogactwo tutejszych win. Włochy jako największy na Świecie producent wina w swoich 21 regionach winiarskich potrafi wyprodukować średnio 50 milionów hektolitrów wina rocznie. Zróżnicowane regiony winiarskie Włoch cechujące się niezwykle różnorodnym mikroklimatem oferują całe spektrum win dla zaawansowanych amatorów wina, jak i tym najbardziej wymagających degustatorów. Multum regionów winiarskich sprawia, że każdy koneser może przebierać w aromatach wina.

Wina powstające w północnych regionach Włoch

Italia — znana z produkcji win — ma bardzo zróżnicowane regiony winiarskie. Najsłynniejszym regionem winiarskim Włoch jest Toskania, a w niej powstające między Florencją a Sieną chianti classico, rodzące się nieopodal Montalcino wino brunello oraz vino nobile z miasteczka Montepulciano. Wytwarza się tutaj także fantastyczne białe wina, na których czele stoi vernaccia z miasta San Gimignano, nazywanego przez wielu toskańskim Manhattanem. Jeśli mowa o winach Toskanii, nie należy zapominać o supertoskanach, które rodzą się w winnicach położonych nad brzegiem morza Tyrreńskiego w okolicach miasteczka Bolgheri oraz wyspy Elby.

Toskania to region położony wzdłuż zachodniego wybrzeża Włoch znany także z wina Brunello di Montalcino, Vino Nobile di Montepulciano oraz z win Chianti, wytwarzanych z lokalnej odmiany Sangoviese.

Kolejnym ważnym miejscem na enologicznej mapie Włoch jest Piemont. Położony między Alpami a zatoką Genueńską region znany jest z dwóch apelacji – Barolo oraz Barbaresco. Te wybitne wina powstają wokół miast Alba i Asti. Warto wiedzieć, że Alba poza winem słynie także z wyśmienitych białych trufli oraz orzechów laskowych, z których powstaje… Nutella. Do innych ważnych szczepów należy lokalna odmiana piemonckiego nebbiolo — szczep chiavennasca, który uprawia się w Valtellina Superiore i Sforzato di Valtellina.

Centralnym punktem na mapie lokalnego winiarstwa północnego regionu Vento jest Wenecja, jednak dla miłośników wina dużo ważniejsza jest Werona. To miasto odwiedzane przez miłośników Szekspira, a także wielbicieli opery – pasjonatów nektaru Bachusa przyciąga przede wszystkim winami z rodziny valpolicella, w tym słynnym amarone della valpolicella.

Południowe regiony Italii

Nie należy jednak zapominać o południowych regionach półwyspu Apenińskiego, takich jak Apulia (Puglia) produkująca wina czerwone primitivo, Basilicata z aglianico czy Sycylia ze swoją sztandarową odmianą nero d’avola wytwarzana oryginalną metodą gotowania moszczu. Zdecydowanych w smaku win czerwonych najlepszych jakości spróbujemy w regionie Puglia, który wytwarza charakterystyczne Negroamaro.

Jednym z południowych regionów Włoch zasługującym na wyróżnienie jest Kampania. W tym pięknym regionie leżącym nad Morzem Tyrreńskim, który słynie z żyznych gleb wulkanicznych oraz zbawiennego wpływu morza na klimat znajdziemy szczepy jednoznacznie kojarzące się z tym miejscem. Są to szczepy czerwone aglianico oraz białe — falanghina.

W tym gronie nie mogło zabraknąć największego regionu winiarskiego Włoch — Sycylii. Z Sycylii pochodzą Nero d’Avola oraz Marsala — głównie słodkie białe wzmacniane wino.

Włochy środkowe

Centralna część Włoch to dominacja win czerwonych. Stolicę Italii winnice otaczają z każdej ze stron. Mimo iż region cechuje produkcja win czerwonych, to produkuje się tutaj głównie wina białe.

Także w Kampanii wokół Neapolu powstają doskonałe wina, coraz częściej pojawiające się w wytwornych restauracjach na całym świecie.

Klimat panujący w regionie, którego stolicą jest Perugia, jest ojcem białego, jakościowego wina Orvieto wytwarzanego ze szczepów trebbiano, verdello i grechetto w większości tutejszych winnic.

Inne znane i ciekawe wina Włoch

Pamiętajmy, że Włochy to także wina musujące. Najsłynniejsze wina to powstające we Friuli wino regionalne prosecco, ale także musujące moscato z Piemontu, lambrusco z okolic Parmy i Bolonii oraz powstające na Sycylii słodkie musujące muskaty.

Na koniec, a raczej deser, wina słodkie – w tym marsala z okolic Trapani na Sycylii, vin santo z Toskanii oraz recioto della valpolicella z Wenecji Euganejskiej (Veneto) z okolic jeziora Garda.

Klasyfikacja win włoskich

Włoskie winiarstwo posiada ściśle określone reguły i normy. W apelacji zawarte są informacje takie jak:

• rejon, w którym wino zostało wyprodukowane,
• sposoby i warunki produkcji,
• wykorzystana technologia,
• szczep,
• jakość.

Oznaczenie klasyfikacji włoskich win:

• DOCG (wł. Denominazione di Origine Controllata e Garantita) – najwyższa klasa z pieczęcią rządową, podlegają wnikliwej analizie i degustacji komisyjnej;
• DOC (wł. Denominazione di Origine Cotrollata) – wyższa i najpowszechniejsza klasa;
• IGT (wł. Indicazione Geografica Tipica) – najciekawsze i najdroższe „wina domowe”;
• VdT (wł. Vino da Tavola) – najniższa klasa win, tzw. wina stołowe. Wino produkowane na terenie całych Włoch.

Wycieczka po winnicach Włoch

Dla każdego miłośnika wina, Włochy są obowiązkowym punktem na enoturystycznej mapie świata. Wyjątkowe wina włoskie zachwycają. Poznaj ich historię „od drugiej strony”. Jedź z nami na wspaniałą podróż po Półwyspie Apenińskim. Poznawaj włoskie wino, regiony we Włoszech, gdzie powstaje, procesy i metody jego produkcji. Zwiedzaj miejscowe winiarnie, gdzie oferujemy degustację win. Spaceruj po niepowtarzalnych gajach oliwnych, zabytkowych piwnicach, zjedz pyszny obiad oparty o regionalne produkty, odwiedzaj z nami różnego rodzaju wydarzenia. Podróż do kolebki światowego winiarstwa daje niepowtarzalną możliwość przeżycia niezwykłej przygody z winem w roli głównej. Nasza wycieczka to nie tylko wino włoskie, ale także zwiedzanie i poznawanie historii tego wspaniałego kraju i jego tradycji. Każdy włoski region winiarski jest inny. Daj się oczarować ich niepowtarzalnym klimatem.