Rodzaje win

Podróże z winem

Zanim wybierzemy się w naszą pierwszą enologiczną podróż z winem, warto dowiedzieć się, jakie są najważniejsze typy i rodzaje win na świecie. Podczas naszych wyjazdów opowiadają o tym nasi winiarscy przewodnicy. Jednak już wcześniej warto zaznajomić się z najważniejszymi szczepami winnymi oraz podstawową typologią win w wielkim świecie wina.

Podział wina ze względu na ich rodzaje: spokojne, musujące i wzmacniane

Wina spokojne

To najszersza kategoria win obejmująca największą ich grupę. Znajdziemy tu wina w różnych kolorach – białe, różowe i czerwone, a także wina o różnym poziomie słodyczy: wytrawne, półwytrawne, półsłodkie oraz deserowe, czyli słodkie. Na etykietach tych win pojawią się najważniejsze odmiany winogron, inaczej szczepy winorośli – białe: chardonnay, sauvignon blanc, pinot blanc, pinot gris, riesling, oraz czerwone: merlot, cabernet sauvignon, syrah, pinot noir. Odmiany winogron oraz regiony uprawy winorośli mają najistotniejszy wpływ na styl i jakość tych win.

Wina musujące

Do tej grupy zaliczamy wszystkie wina, które zawierają w sobie dwutlenek węgla, pojawiający się w kieliszkach pod postacią bąbelków. Ważne jest, aby bąbelki były wynikiem naturalnej fermentacji, zwanej potocznie drugą fermentacją. W zależności od stylu i jakości, którą chcemy uzyskać, drugą fermentację przeprowadza się w butelkach (szampan i cava) lub w tankach fermentacyjnych (prosecco i sekt). Najsłynniejszymi winami musującymi są szampan, crémant, cava, sekt i prosecco. Wina musujące powstają z różnych szczepów winorośli. Najczęściej wykorzystuje się chardonnay, pinot noir, pinot meunier oraz glera i pinot blanc. Wina musujące mogą mieć różny kolor. W większości są to wina białe, czasem różowe. Najrzadziej zarażają się czerwone wina musujące – choć i takie pojawiają się w świecie wina.

Wina wzmacniane

Wina o wyższym poziomie alkoholu powstają w różnych regionach świata. Większość tego typu win spotykamy na południu Europy. Najsłynniejsze wina wzmacniane to porto, malaga, sherry i madera. Wyższy poziom alkoholu uzyskuje się przez dodanie alkoholu gronowego podczas fermentacji. W przypadku wytrawnych sherry alkohol dodawany jest na końcu fermentacji. Gdy natomiast chcemy uzyskać wina półwytrawne, półsłodkie, a nawet słodkie – alkohol dodawany jest w połowie, a nawet na samym początku fermentacji. Jego zawartość w winach wzmacnianych waha się między 15 a 23 procent.

Poza wspomnianymi powyżej winami wzmacnianymi nie istnieje coś takiego jak podział win ze względu na zawartość alkoholu. Większość win ma alkohol pomiędzy 11 a 14 procent. Zdarzają się wina o niższej zawartości alkoholu – 9 procent, a w szczególnych przypadkach nawet 5 procent. Przykładem takiego niskoprocentowego wina może być lekko musujące, półsłodkie wino moscato di piemonte. Coraz częściej spotkamy się też z winami o wyższej zawartości alkoholu sięgającej 15, a nawet 16 procent.

Podział win ze względu na kolor – białe, różowe czerwone

Kolor wina nie zawsze jest taki sam jak kolor owoców. Nie zawsze jest też tak łatwy do sklasyfikowania jako biały, różowy lub czerwony. Warto wiedzieć, że w przypadku większości winogron ich sok jest biały, bezbarwny. Piękny czerwony kolor wina pochodzi zazwyczaj z barwników, które znajduję się tuż pod skórką owoców. Winogronowy sok barwi się na czerwono dopiero podczas maceracji, która towarzyszy procesowi fermentacji. W zależności od długości maceracji otrzymujemy wino różowe, ciemnoróżowe lub czerwone. Nie wszyscy zdają sobie sprawę, że ze słynnych czerwonych odmian takich jak merlot, cabernet sauvignon czy pinot noir można robić różowe, a nawet białe wina.

Wina białe

To bardzo szeroka grupa win obejmująca klasyczne spokojne, wytrawne lub półwytrawne. Mają wtedy jasny kolor czasem przechodzący w stronę żółtego. Wina musujące to najczęściej wina białe i tu także mają one bardzo jasną, niemal bezbarwną szatę. Wina słodkie oraz wzmacniane powstające z białych odmian winorośli także będziemy klasyfikować jako wino białe – choć ich barwa będzie zupełnie inne. Słodki sauternes czy tokaj będą miały złotą i bursztynową barwę, natomiast sherry i malaga będą miały kolor herbaciany, a nawet brunatny. Do kategorii win białych zaliczamy także coraz popularniejsze wina pomarańczowe. Swój charakterystyczny kolor zawdzięczają używanej już w starożytnej Gruzji metodzie maceracji i fermentacji białych winogron razem ze skórkami i szypułkami.

Wina różowe

Wbrew powszechnym opiniom, nie powstają one przez dolanie czerwonego wina do białego. Wino różowe zwój kolor zawdzięcza krótkiej maceracji, trwającej kilka godzin, a czasem i mniej. Podczas tego procesu do soku ze skórek winogron przedostaje się niewielka część tanin (garbników) oraz charakterystycznych aromatów. Przypominają nam one zapach czerwonych owoców – poziomek, truskawek, czerwonych porzeczek i malin. Metoda produkcji, która wpływa na kolor, determinuje nam styl takiego wina. Różowe wina najczęściej są lekko wytrawne, półwytrawne i czasem słodkie. Mogą być musujące. Najrzadziej zdarzają się słodkie wina różowe oraz wzmacniane.

Wina czerwone

Wśród czerwonych win zazwyczaj znajdziemy wina wytrawne. Lżejsze – z odmian takich jak gamay czy pinot noir i cięższe, fermentowane między innymi z winogron cabernet sauvignon czy merlot. Najbardziej cenione czerwone wina to wina wytrawne, z dużą zawartością tanin, często leżakowane w dębowych beczkach. Styl i jakość tych win pozwala na ich dłuższe leżakowanie. Czerwone wytrawne wina najczęściej podajemy do czerwonego mięsa – do wołowiny, jagnięciny oraz dziczyzny.

Wśród najsłynniejszych półwytrawnych lub lekko wytrawnych czerwonych win możemy wymienić wina bardolino oraz beaujolais. Rzadko zdarzają się czerwone wina półsłodkie – tu zazwyczaj wymienia się deserowe wina gruzińskie z apelacji Khvanchkara oraz Kindzmarauli. Spośród czerwonych win deserowych koniecznie należy wymienić wino recioto della valpolicella oraz wzmacniane wina porto.

Podział win ze względu na zawartość cukru – wytrawne, półwytrawne, półsłodkie i słodkie

Po przeprowadzeniu pełnej fermentacji cały cukier zawarty w soku z winogron zmienia się w alkohol. W takim przypadku otrzymujemy wino wytrawne. W przypadku, gdy przerwiemy fermentację, część słodyczy z owoców pozostanie w winie. W zależności od poziomu słodyczy możemy mieć wina półwytrawne i półsłodkie. Warto wiedzieć, że zawartość słodyczy nie zawsze ma takie odzwierciedlenie w smaku wina. To, czy wino opiszemy jako półsłodkie, półwytrawne czy wytrawne często zależy od poziomu tanin, kwasowości, alkoholu oraz od stylu wina. Półwytrawne i półsłodkie wina polecane są szczególnie osobom, które dopiero rozpoczynają swoją przygodę z winem.

Wina słodkie

W przypadku win deserowych, w pełni słodkich, producent musi zastosować dodatkowe metody, aby osiągnąć odpowiednio wysoki poziom słodyczy. W zależności od typów wina oraz stylu, jaki jest oczekiwany, są to wina wzmacniane alkoholem winogronowym (porto, sherry), wina z podsuszonych winogron (malaga, recioto) lub wina z winogron, na których pojawiła się pleśń szlachetna, czyli botrytis cinerea (tokaj, sauternes). Poziom słodyczy nie wiąże się z kolorem wina, ale większość słodkich win powstaje z białych odmian (muscat, furmint, sémillon, riesling, chardonnay). Najbardziej znanym słodkim czerwonym winem jest porto.

Najważniejsze odmiany winogron

Aktualnie na świecie uprawiane jest około półtora tysiąca szczepów – czyli odmian winogron. To właśnie cechy charakterystyczne tych odmian mają, obok siedliska, największy wpływ na styl i smak wina.

Spośród najpopularniejszych białych odmian należy wymienić chardonnay, sauvignon blanc, pinot blanc, pinot gris, riesling, muscat, gewürztraminer, viognier, sémillon i albariño. W przypadku czerwonych win, na świecie najczęściej uprawia się odmiany cabernet sauvignon, cabernet franc, merlot, pinot noir, tempranillo, syrah (shiraz), grenache (garnacha), mourvèdre (monastrel), sangiovese (brunello), primitivo (zinfandel), malbec (côt), tannat (madiran) oraz carménère.

Nasze relacje z podróży
Wyjazdy winiarskie
wrzesień 2024

Kalifornijski sen o winie

15 dni
2024
Wyjazdy winiarskie
sierpień 2024

Renasans i wino

5 dni
2024
kwiecień 2024

Burgundia dla poszukujących. Dlaczego warto pić wina z Burgundii?

1 dzień
2024
Wczytujemy więcej relacji...

Zapisz się do
naszego newslettera!

Aby dołączyć do newslettera potwierdź swój email w wiadomości, którą właśnie wysłaliśmy na adres podany w formularzu.