Degustacja win jest czymś zupełnie innym niż ich spożywanie w czasie posiłku – to rytuał, w czasie którego dokonujemy oceny walorów smakowych i zapachowych oraz wyglądu wina. Ważny jest nie tylko sam rodzaj podanych w czasie degustacji win, ale również otoczenie, panująca atmosfera, wygląd kieliszków i rodzaj podanych przekąsek. Degustacja to prawdziwa sztuka i uczta dla zmysłów. Zobacz, jak zacząć degustację tego szlachetnego trunku.

Od czego zacząć profesjonalną degustację win?

Profesjonalna degustacja wina to niezwykła podróż przez bogactwo aromatów, smaków i doznań wizualnych, dlatego podczas oceny trunku korzystamy aż z trzech zmysłów – wzroku, zapachu i smaku. Poszczególne etapy degustacji miłośników wina – obejmujące analizę barwy, wstępne powąchanie, a następnie świadome skosztowanie – prowadzą nas krok po kroku do pełnego zrozumienia charakteru wina. Jednak to, co dzieje się wokół nas, również ma kluczowe znaczenie: subtelne oświetlenie, neutralne tło, odpowiednia temperatura i odpowiednie szkło pomagają skupić się na walorach organoleptycznych, a spokojna atmosfera – uwolnić nuty i niuanse, które w innym otoczeniu mogłyby pozostać niezauważone. Warto więc zwracać uwagę na każdy detal otoczenia, by w pełni wydobyć i docenić głębię oraz harmonię ocenianego wina.

Wybierz dobre otoczenie

Oczywiście próbowane wina można degustować we własnej jadalni lub restauracji. Ale czyż nie jest prawdą, że wszystko lepiej smakuje na świeżym powietrzu? Dla prawdziwych wielbicieli wina doskonałym pomysłem będzie zwiedzanie winnicy połączone z degustacją. Tutaj nie tylko zapoznają się z historią wina i uprawą winorośli, dowiedzą się także jak powstaje wino i jakie są jego rodzaje, oraz będą mogli spróbować dokonać oceny wina pod okiem fachowców. Tak spędzone popołudnie z pewnością dostarczy niezapomnianych wrażeń wszystkim uczestnikom degustacji.

Przekąski podkreślające smak wina

Niezależnie od tego, czy degustacja win zostanie zorganizowana w winnicy, na łonie natury, czy w Twojej własnej kuchni, należy zadbać o to, aby podać dobry rodzaj wina lub win oraz stosowne przekąski. W winnicy będzie to łatwiejsze, bowiem organizator zajmuje się doborem trunków i odpowiednich do nich posiłków. Jeśli organizujesz degustację samodzielnie, zakup wina może być nieco bardziej kłopotliwy, najlepiej więc udaj się do specjalistycznego sklepu oferującego wina czołowych producentów, a nie osiedlowego marketu. Jakie dania zwykle są podawane gościom zaproszonym na degustację wina? Sprawdzą się sery, ryby, wędliny, krewetki, paluszki grissini i pieczywo. Jedzenie zawsze powinno być dopasowane do rodzajów podawanych win.

Ocena organoleptyczna wina

Degustacja win rozpoczyna się od oceny wyglądu wina – sprawdzamy najpierw jego kolor. Czerwone wino może mieć odcienie od jasnoczerwonego lub malinowego, poprzez bordowy, wiśniowy, purpurowy, aż po fioletowy lub granatowy. Białe mogą być słomkowe, miodowe, bursztynowe, a nawet zielonkawe lub jasnobrązowe. Następnie oceniamy przejrzystość (wino powinno być idealnie klarowne) oraz połysk określający kwasowość wina – matowe zwykle jest mniej kwasowe niż błyszczące. Na końcu oceniamy gęstość – wykonaj kilka kolistych ruchów kieliszkiem wina i obserwuj, jak trunek spływa po ściankach naczynia. Wina gęste (a więc lepsze) spływają powoli, zostawiając na kieliszku wyraźne „łzy”.

Kiedy już obejrzałeś wino dokładnie, nadchodzi czas na ocenę zapachów wina. Najpierw należy powąchać wino od razu po nalaniu do kieliszka – robimy to krótko i dynamicznie. Po chwili wąchamy jeszcze raz, tym razem powoli i głęboko – to wtedy najlepiej poczujemy zawarty w winie bukiet aromatów. Im jest ono lepsze, tym bukiet jest bogatszy. Na zapach wina mają wpływ szczep winogron, techniki użyte w uprawie winorośli, proces produkcji wina oraz starzenia w winiarni. W zależności od rodzaju, w winach możemy wyczuć nuty kwiatów, owoców świeżych i suszonych, jagód, aromaty leśne, przyprawy, drewno i wędzonki. Ich bogactwo jest przeogromne, dlatego sama degustacja win powinna przebiegać powoli – pamiętaj, że wino nie lubi pośpiechu.

Teraz możesz przejść do oceny smaku. Podobnie jak aromat, smak należy poznawać powoli, uważnie. Pierwszy łyk powinien być maleńki – dokładnie opłucz winem swoje kubki smakowe, przytrzymaj trunek w ustach przez dłuższą chwilę. To pozwoli Ci nie tylko na ocenę smaku, ale też konsystencji i aromatu wina, jego kwasowości, świeżości i harmonii. Wina są bardzo różnorodne i nie określamy ich wyłącznie jako słodkie lub wytrawne – ich smak opisać możemy jako cierpki (zwykle w przypadku młodych czerwonych win), wyważony, krągły (gładkie wina o aksamitnej konsystencji), bogaty (zawierający duże ilości różnorodnych nut zapachowych i smakowych) lub jako smak zielony (charakterystyczny dla młodych kwaskowych win).

Podstawowe zasady degustacji wina

Degustacje to świetny pomysł na ciekawe spędzenie czasu przy dobrym winie – zwłaszcza jeśli odbywają się na terenach winnic. Wówczas cała oprawa wydarzenia sprzyja relaksowi i delektowaniu się wrażeniami zmysłowymi. Niezależnie od tego, czy wybrałeś winnicę, czy własną kuchnię, musisz pamiętać o kilku istotnych zasadach:

• najważniejsze jest pierwsze wrażenie – butelka wina i kieliszki powinny być idealnie czyste, a obrus biały (wówczas kolor wina będzie dobrze widoczny). Kieliszki należy dopasować do rodzaju serwowanego wina, powinny być gładkie, bez zdobień, i wykonane z cienkiego, bezbarwnego szkła,
• gościom podaje się tylko wodę, aby pomiędzy poszczególnymi rodzajami wina mogli opłukać i oczyścić kubki smakowe – to bardzo ważne, aby smaki nie mieszały się. W szklanym dzbanku podaje się wodę mineralną bez gazu, butelki plastikowe są nieeleganckie i niedopuszczalne,
• oświetlenie jest bardzo istotne – winnice zwykle organizują degustacje „pod chmurką”, winiarnie natomiast w ogródkach lub wewnątrz lokalu. Najlepiej jest wybrać się w środku dnia, abyś mógł wraz z innymi gośćmi cieszyć się dostępnością dziennego światła, które najlepiej ukaże Wam bogactwo odcieni wina,
• wszelkie potrawy podawane są dopiero, gdy degustacja win się skończy – między poszczególnymi rodzajami serwować można wyłącznie jasne pieczywo, na przykład bagietkę,
• do kieliszków nalewać należy jedynie odrobinę wina – jako pierwsze obsługiwane powinny być kobiety, gospodarz napełnia swój kieliszek jako ostatni,
• jeśli serwowanych jest kilka rodzajów win (a taki jest właśnie sens spotkań degustacyjnych), przygotowane zostaną albo odpowiednia ilość kieliszków na zmianę, albo dodatkowe dzbanki z wodą służącą do ich płukania oraz pojemniki do wylewania tej wody. Jakkolwiek dziwnie by to nie brzmiało, takie są właśnie praktyki,
• unikaj intensywnych aromatów, które mogą zaburzyć sposób odbioru zapachu i smaku wina. Nie należy używać więc mocnych perfum ani stawiać na lub przy stole kwiatów o bardzo silnej woni;
• butelkę z winem przed degustacją umieszcza się w lodówce, aby nabrało odpowiedniej temperatury. Wina czerwone najlepiej smakują w temperaturze 16 – 18℃, natomiast białe schłodzone zostaje do 10 – 12℃.
  
  Czas trwania spotkania w gronie znajomych jest dowolny – ale na pewno będzie to wspaniale spędzony czas. Jeśli chcesz, aby zorganizowała go dla Ciebie winnica lub winiarnia, to będzie to jeszcze lepszy pomysł – doświadczysz całego bogactwa win pod okiem ich najlepszych znawców.

Czego unikać przy degustacji wina?

Podczas degustacji warto zwrócić szczególną uwagę na to, czego unikać, by nie zaburzyć oceny nawet najlepszych win wytrawnych czy wina białego. Przede wszystkim unikaj silnych perfum i zapachów – zarówno tych noszonych przez Ciebie, jak i kwiatów czy kadzideł w otoczeniu – które mogą zdominować delikatny bukiet aromatów. Nie serwuj tłustych, ciężkich potraw ani ostrych przypraw przed skosztowaniem kolejnych prób, ponieważ wpłyną one na Twoje kubki smakowe i zaburzą percepcję kwasowości czy ocenę zawartości cukru w winie. Staraj się nie eksperymentować z nadmiernym schładzaniem ani podgrzewaniem win – każde zaburzenie temperatury może ukryć subtelne nuty zarówno owocowe, jak i te wynikające ze starzenia w beczkach. Wreszcie, unikaj zbyt dynamicznego mieszania w kieliszku czy pośpiechu podczas poszczególnych etapów – degustacja to sztuka cierpliwości, a spokojne, stopniowe poznawanie wina gwarantuje prawdziwą, dobrą zabawę i pełne docenienie jego walorów.

Podsumowanie

Degustacja wina to nie tylko próbowanie trunku – to prawdziwy rytuał w świecie wina, w którym kluczowe są trzy etapy: ocena barwy (wzrok), aromatów (węch) i smaku (smak). Odpowiednie otoczenie – od oświetlenia po czyste szkło – pozwala w pełni wydobyć bogactwo nut, jakie kryje w sobie każde wino, czy to wino białe, czy w czerwone wino wytrawne, a nawet przy degustacji wina musującego.

Co warto zapamiętać:

• Wybór miejsca: od domowego zacisza po winnicę, gdzie poznasz proces powstawania i historie win z całego świata.
• Przekąski: sery, ryby, wędliny, krewetki, paluszki grissini – tak, by podkreślały walory degustowanego wina.
• Ocena organoleptyczna: barwa i klarowność, bukiet aromatów, smak.
• Zasady etykiety i praktyki: dbaj o czyste kieliszki, serwuj wodę do płukania, unikaj intensywnych zapachów i nakładaj tylko niewielką porcję wina.
• Dobra zabawa: degustacja to okazja do relaksu i wymiany wrażeń, a spotkanie z pasjonatami wina potrafi dostarczyć niezapomnianych doznań.